АРХИПИСКОПИ
Архиепископ Охридски и Македонски г.г. Ангелариј


АНГЕЛАРИЈ (Цветко Крстески) (с. Долнени, Прилепско, 25 III / 7. IV. 1911 – Дреновска Клисура, 15 VI. 1986) – архиепископ, втор по ред поглавар на Македонска православна црква, кој доаѓа на местото на блажениот упокоениот Архиепископ Г.Г. Доситеј. Потекнува од свештеничко семејство, каде од раѓање е задоен со божјата светлина и целиот свој живот и го посветува на Црквата. Учествувал во НОБ. Бил член на Иницијативниот одбор за организирање на МПЦ во 1945 година и член на Здружението на православното свештенство на НРМ. Учествувал во работата на Првиот црковнонароден собор во Скопје во 1945 година и на Свештеничката конференција во 1946 година. За своите заслуги е одликуван со црвен појас, потоа со граден крст во 1959 година и со највисокото свештеничко одликување протоереј – ставрофор. Од 1961 до 1964 година како парохиски свештеник бил меѓу Македонците во Мелбурн, Австралија, каде ја основал првата македонска православна црковна општина и била изградена првата македонска призната црква во дијаспората.
По враќањето од Мелбурн ви 1964 година работел во црквата „Св. Благовештение во Прилеп, a се замонашува во 1972 година. Бил устоличен за епископ Пелагониски во 1975 година. За Дебарско-кичевски митрополит бил хиротонисан на 5.VII.1977 година а за Охридски и Македонски архиепископ и скопски митрополит бил избран на 19.VIII.1981 година. По нецели пет години поминати како поглавар на МПЦ, загина во сообраќајна несреќа на 15 јуни 1986 година во Дреновската клисура, на патот Прилеп – Скопје.
Животната патека на вториот поглавар на Македонската православна црква, Архиепископот Г.Г. Ангелариј започнува во далечната 1911 година. Тој е роден како Цветко Крстески на 25.3 (7.4.) 1911 година во село Долнени, Прилепско, од татко Костадин, свештеник, и мајка Ѕвезда. Основното образование го завршил во Долнени и во Прилеп Во 1926 година се запишал на средно богословско училиште “Св. Јован Богослов”, во Битола, а го завршил во Битола во 1931 година.
По завршувањето богословско училиште во 1932 бил ракоположен во чин ѓакон во црквата “Св. Димитриј” во Битола. Истата година во црквата “Св. Богородица” бил назначен за свештеник и по тој чин го поставиле за парох во с. Гари во Дебарско, каде бил до 1937 година. Бил парохиски свештеник во црквата „Св. Благовештение во Прилеп од 1937 до 1961 година и архиерејски намесник на Прилепското архиерејско намесништво. По завршувањето на војната студирал на Филозофскиот факултет во Скопје, група Историја.
За време на Втората светска војна, архиепископ Ангелариј бил учесник во НОБ. Ангелариј беше исполнет со љубов кон татковината и со патриотизам. Патриотизмот произлезе од македонското свештенство на кое тој му припаѓаше како македонски свештеник. Тој достојно му служеше на народот, кој го љубеше и затоа во него израсна тој драгоцен патриотизам кој го носеше во себе. Како свештеник ја преживеал војната, но не и неговиот брат Перо Даскалот кој како првоборец загинал во војната и е прогласен за народен херој.

Ангелариј цело време работеше за остварување на идејата за самостојна македонска црква. Бил член на Иницијативниот одбор за организирање на МПЦ во 1945 година и член на Здружението на православното свештенство на НРМ. Учествувал во работата на Првиот црковнонароден собор во Скопје во 1945 година и на Свештеничката конференција во 1946 година. Тој сметал дека обновата на нашата Црква било Божјо дело и Господ Бог ја предодредил нејзината макотрпна црковна патека.
Неговото Блаженство Г.Г. Ангелариј како парохиски свештеник бил познат како морален свештеник, кој многу се придржувал до вредностите на канонските правила. Бил човек кој континуирано живеел, растел и созревал со свештенствувањето во Македонија. Кај него не постоел двоен национален морал, кој по војната го експонирале некои свештеници. Ангелариј бил доблесен свештеник и уживаше голема доверба меѓу народот, а како таков тој дури едно време ги водеше финансиите на Општината Прилеп.
Во однос на верата, на моралот, на достоинството на македонската нација кај него не постоела колебливост. За тоа бил одликуван со неколку врвни црковни одличја, како што е црвен појас, потоа на предлог на Архиепископот Охридски и Македонски Г.Г.Доситеј во 1959 година бил одликуван со највисокото свештеничко признание на МПЦ – Граден крст, а бил добитник на Орден од II ред.
Во 1961 година бил назначен за парохиски свештеник при црквата „Св. Великомаченик Ѓорѓи” во квартот Фицрој во Мелбурн, Австралија. Таму ја основал првата македонска православна црковна општина и била изградена првата македонска призната црква во дијаспората. Од 1961 до 1964 година бил меѓу Македонците во Мелбурн, Австралија. Од таму се вратил на парохиската должност во Прилеп, а подоцна бил поставен и за архијерејски намесник.
По смрта на сопругата, Ангелариј ја прифатил поканата на Синодот на МПЦ и прво бил замонашен, а потоа и хиротонисан за владика. По замонашувањето свештенствувал во Прилеп сe до 1975 година, кога од САС на МПЦ бил избран и хиротонисан за епископ Пелагониски. Тој бил поставен за администратор-сотрудник на болниот Митрополит Преспанско-битолски Климент. Од 1977 година бил Митрополит Дебарско-кичевски. од каде што достоинствено бил избран за Архиепископ Охридски и Македонски на Црковнонародниот собир, одржан на 19 август 1981 година.
Наследил стабилна црква, но која морал да ја надогради. Затоа одговорноста со раководењето на МПЦ била уште поголема, иако сенката на Г.Г. Доситеј била постојано присутна кај верниците, свештениците и кај архијерејите. Поради тоа, од своите наследници (свештеници) барал моралност и одговорност кон Црквата, но и достоинствено однесување кон верниците. Ангелариј сакаше секому да му посвети внимание и никого не го оставаше без должна почит.
Г.Г. Ангелариј секогаш барал јазикот на Светите браќа Кирил и Методиј, да се негува. Тој ја приближил Црквата до јавноста, но и до другите екуменски заедници. Верувал дека за време на неговиот мандат, конечно ќе се реши прашањето за автокефалноста на МПЦ и дека српскиот патријарх Герман ќе го потпише Томосот за автокефалност. Тие беа во многу блиска комуникација. Но, за жал, таа нивна блискост не вроди со плод поради силниот притисок во Синодот на СПЦ, особено на српската четничка емиграција и тогашниот митрополит во емиграцијата – Дионисиј.
Архиепископ Охридски и Македонски г.г. Ангелариј
Ангелариј иако бил кроток и скромен човек, не се плашел да го каже своето мислење. Тој отворено упатува критика, сметајќи дека тогашното Претседателство доволно не се ангажирало за Македонската православна црква! Не попуштал ниту пак пред притисокот на тогашната власт. Но, животниот пат му згаснува ненадејно, на 15 јуни 1986 година загинува во сообраќајна незгода, враќајќи се од службено патување, на патот Прилеп-Скопје, кај Дреновската клисура.
АРХИПИСКОПИ
Архиепископ Охридски и Македонски г.г. Стефан

Неговото Блаженство Господин Господин Стефан (р. 1 мај 1955) — поглавар на Македонската православна црква. Неговата полна титула е Митрополит Скопски и Архиепископ Охридски и Македонски и на Јустинијана Прима.

Роден како Стојан Вељановски во с. Добрушево, Битолско. Во 1969 г. се запишал на Македонска православна богословија „Св. Климент Охридски“ во Скопје и завршил во 1974 година. Истата година се запишал на Теолошкиот факултет во Белград каде дипломирал во 1979 година. По неговото враќање Светиот Архиерејски Синод на Македонската Првославна Црква го назначил за учител во Македонската православна богословија „Св. Климент Охридски“. Во 1980 г. се запишал на постдипломски студии во Институтот „Св. Никола“ во Бари, Италија кој се специјализира во патријаршиски и Византиски студии. Во 1982 г. дипломира на институтот.
Кога тој се вратил во Македонија станал професор на Православниот богословски факултет „Св. Климент Охридски“ во Скопје.
Тој се замонашил во манастирот „Св. Наум“ во Охрид на 3 јули 1986 г. а на 12 јули бил именуван за Митрополит Струмички, а кратко потоа именуван за поглавар на Брегалничката епархија.
Во наредните години тој работел како декан на Богословскиот факултет во Скопје, портпарол на Светиот архијерејски синод, како главен уредник на црковниот весник „Црковен Живот“ и главен секретар на Архиепископот Охридски и Македонски.
Во Охрид од 9-10 октомври 1999 г. на црковно-народниот собир (составен од духовни и световни членови) бил избран за поглавар на Македонската православна црква.
Во 2019 година, по повод јубилеите на г.г. Стефан: 20 години поглавар на Македонска православна црква и 33 години како архиереј во епархиите во Македонија и дијаспората, беа издадени неговите проповеди „Слово за словото“, во пет тома.
- Слово за словата – том 1 (Скопје, 2019)
- Слово за словата – том 2 (Скопје, 2019)
- Слово за словата – том 3 (Скопје, 2020)
- Слово за словата – том 4 (Скопје, 2020)
- Слово за словата – том 5 (Скопје, 2020)
Неговото Блаженство Господин Господин Стефан се уште е атуелен поглавар на Македонската православна црква.
АРХИПИСКОПИ
Јаков Проархиј

Јаков Проархиј бил свештеник и охридски архиепископ во периодот по 1263 до 1280 година. Тој бил архиепископ на Охридската архиепископија по потекло од Византија.
За неговото дело е малку познато, но е споменет од страна на константинополскиот патријарх Јоан XI и Никифор Влемид. Поради ова, тој се смета дека бил близок соработник на Римокатоличката црква. По завршувањето на неговата служба во Охрид, тој заминал за Атон.
АРХИПИСКОПИ
Константин II Кавасила (1255-1259)

Константин II Кавасила (1255-1259) се родил и живеел во бурна епоха на постојани војни и борби за превласт меѓу христијанските владетели на распарченото Источно Царство. За неговиот живот и дело се знае многу малку.

Се родил во Драч, во познатото семејство Кавасила. Како припадник на благороднички род, свети Константин уште од младоста се стекнал со солидно високо образование, како во областа на световните науки така и во сферата на духовните знаења. Околу 1220 година бил хиротонисан за Струмички епископ. На струмичката катедра напишал два молебни канона за светите Петнаесет Тивериополски маченици, кои се негови први химнографски творби.
Благодарение на неговата посветеност во служењето на народот Божји во Струмичката епархија, бил забележан духовен процут на епархијата, за што епископот Константин бил пофален од самиот архиепископ Охридски Димитриј Хоматијан. Како ревносен пастир, свети Константин набргу бил поставен со митрополитско достоинство во градот Драч. На митрополитската катедра во својот роден град останал сe до неговиот избор за Охридски архиепископ, малку пред 1250 година.
Трудољубиво служејќи, свети Константин целосно се посветил на Охридската Архиепископија. Како архиепископ, составил еден молебен канон за свети Климент Охридски и два во чест на свети Наум Охридски. Поради бурните политички премрежја кои следеле по Четвртата крстоносна војна и падот на Константинопол под власта на Латините, во 1257 година архиепископот Константин Кавасила бил заробен и заточен во Никејскиот затвор.
Сепак, по периодот на заточеништво, бил вратен на Охридскиот престол и продолжил бескомпромисно со грижата за црковниот живот на Јужните Словени. Свети Константин Кавасила се упокоил во Охрид на 18 октомври/31 октомври, предавајќи ја својата душа во рацете Христови.

-
Вести1 month ago
ШОКАНТНО ОКТРИТИЕ! Научно докажано: Македонците се првите луѓе во Европа
-
ЕНЦИКЛОПЕДИЈА1 month ago
ЗА НИВ БИЛ МАКЕДОНЕЦ: Комити кои го преживеале Илинден во 1960 година му оддаваат почит на Пиринскиот цар Јане Сандански
-
ЕНЦИКЛОПЕДИЈА2 months ago
Портрет на прилепско семејство од 1793 година ја ништи бугарската и грчката пропаганда против Македонците
-
НА ДЕНЕШЕН ДЕН1 month ago
Во Влахи во Пиринска Македонија е роден македонскиот револуционер, Пиринскиот цар, Јане Сандански
-
ЕНЦИКЛОПЕДИЈА1 month ago
Германскиот историчар Лоникер во 1578 година ги наведува Македонците како засебен народ
-
Вести2 months ago
ЛАВРОВ НАВОДНО ЈА „ПОПАРИЛ“ ГРЦИЈА: ВРШИТЕ ТЕРОР КОН МАКЕДОНЦИТЕ И МАКЕДОНИЈА А НАС ЌЕ ТИ ПРЕДАВАТЕ ДЕМОКРАТИЈА?
-
Вести1 month ago
МАЈМУНСКА СИПАНИЦА– ДАЛИ ЗАПОЧНУВА НОВА ПАНДЕМИЈА?
-
ЕНЦИКЛОПЕДИЈА2 months ago
ГЕРМАНСКА МАПА ОД 1940-ТА: Македонците во Македонија претставени како засебен мнозински народ, Бугари немало ни за бугарските сојузници